رژیم فستینگ (Fasting Intermittent) روشی برای کاهش وزن است که در آن، فرد برای مدت معینی که معمولاً بین 12 تا 24 ساعت در روز طول می‌کشد، به طور تقریبی یا کامل، از خوردن غذا و نوشیدن آب اجتناب می‌کند. البته، در برخی از رژیم‌های فستینگ، فرد می‌تواند آب، چای و قهوه یا حتی مقدار کمی غذا را در دوره فستینگ مصرف نماید.
رژیم فستینگ یا روزه‌داری تقریباً در تمام سنت‌های مهم مذهبی ادیانی مانند بودیسم، مسیحیت، هندوئیسم، اسلام و یهودیت رایج است. بسیاری از مسلمانان از طلوع فجر تا غروب آفتاب در ماه رمضان، هر روز به مدت یک ماه روزه می‌گیرند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی رژیم فستینگ، مزایای آن و اینکه برای چه کسانی مناسب است، بپردازیم. لطفاً تا پایان همراه ما باشید.
مزایای رژیم فستینگ چیست؟
مزایای رژیم فستینگ عبارت‌اند از:
کاهش وزن
تحقیقات نشان داده است که رژیم فستینگ با کاهش میزان کالری مصرفی و افزایش تولید هورمون رشد، می‌تواند به افزایش سرعت متابولیسم و سوزاندن چربی‌های بدن کمک کند و باعث کاهش وزن افراد شود.
با این حال، برای دستیابی به کاهش وزنی مؤثر و پایدار، می‌بایست این رژیم را با تغذیه سالم، ورزش منظم و استراحت کافی ترکیب کنید.
بهبود سلامت قلب
بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته، رژیم فستینگ می‌تواند بر بهبود سلامت قلب تأثیر مثبتی داشته باشد و عوامل مؤثر بر ابتلاء به بیماری‌های قلبی از جمله کلسترول بالا و فشار خون را کاهش دهد.
رژیم‌های فستینگ منجر به کاهش وزن، کاهش فشار خون، کاهش سطح چربی خون و کاهش قند خون می‌شوند که همگی در پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌های قلبی مؤثر هستند.
بهبود حساسیت به انسولین
رژیم فستینگ می‌تواند به بهبود حساسیت به انسولین کمک کند، مقاومت به انسولین را کاهش دهد و در پیشگیری از ابتلاء به دیابت و مدیریت آن تأثیر مثبتی بگذارد.
کاهش التهاب
تحقیقات نشان داده است که رژیم فستینگ بر کاهش التهابات بدن اثر مثبتی دارد. برخی از مکانیسم‌هایی که در این زمینه نقش دارند، عبارت‌اند از:
- کاهش استفاده از غذاهای پر قند و پر چرب: در رژیم فستینگ، معمولاً محدودیت‌هایی در مصرف غذا وجود دارد و فرد از خوردن غذاهای چرب و شیرین خودداری می‌کند. همین موضوع، موجب کاهش التهابات بدن می‌شود.
- افزایش اتوفاژی: رژیم فستینگ با تحریک فرآیند اتوفاژی که نوعی فرآیند خودپالایشی در سلول‌های بدن است، به تخریب و دفع سلول‌های مرده کمک می‌کند و موجب کاهش التهابات بدن می‌گردد.
افزایش تمرکز و تمایل به یادگیری
نتایج برخی از تحقیقات پزشکی نشان داده است که رژیم فستینگ باعث افزایش تمرکز، تمایل به یادگیری و افزایش انرژی افراد می‌شود. برخی از اثرات مثبت این رژیم بر عملکرد شناختی مغز شامل موارد زیر می‌شود:
- افزایش سطح بیوشیمیایی مغز: در حالت گرسنگی، سطح برخی هورمون‌ها مانند بتا هیدروکسی بوتیرات (BHB) افزایش می‌یابد که ممکن است به بهبود عملکرد مغز و تمرکز کمک کند.
- کاهش التهاب: رژیم فستینگ ممکن است باعث کاهش التهاب بدن شود که این موضوع می‌تواند به بهبود عملکرد شناختی کمک کند.
- افزایش سطح فاکتور رشد عصبی (BDNF) : برخی از تحقیقات نشان داده است که رژیم فستینگ باعث افزایش سطح BDNF می‌شود و به بهبود حافظه و یادگیری کمک می‌کند.
- کاهش فشار خون و قند خون: رژیم فستینگ منجر به کاهش فشار خون و قند خون می‌شود که این دو عامل، نقش مهمی در بهبود عملکرد شناختی مغز دارند.
فستینگ به چه افرادی توصیه نمی‌شود؟
به طورکلی، پزشکان توصیه می‌کنند گروه‌های زیر از گرفتن رژیم فستینگ خودداری نمایند:
- افرادی که قادر به تحمل دوره‌های طولانی از گرسنگی و تشنگی نیستند.
- افراد زیر 18 سال یا بالای 65 سال، نباید رژیم فستینگ را دنبال کنند، زیرا ساعت‌های طولانی گرسنگی ممکن است برای آن‌ها مضر باشد.
- افرادی که دارای بیماری‌های خاصی مانند دیابت و مشکلات قلبی و عروقی هستند، باید قبل از شروع رژیم فستینگ با پزشک خود مشورت کنند.
- افرادی که دارای سابقه بیماری‌های گوارشی مانند زخم معده یا سوءهاضمه هستند، بهتر است رژیم فستینگ را دنبال نکنند.
- خانم‌هایی که در دوران بارداری یا شیردهی هستند، بهتر است از انجام این رژیم خودداری کنند.
فستینگ برای چه افرادی مناسب است؟
رژیم فستینگ به افراد زیر پیشنهاد می‌شود:
- افرادی که دارای وضعیت سلامت عمومی خوبی هستند و فاقد بیماری‌های زمینه‌ای هستند.
- افرادی که قصد کم کردن وزن و چربی سوزی را دارند.
- کسانی که به دنبال بهبود سلامت قلبی-عروقی خود و کنترل فشارخون و چربی خون بالا هستند.
- کسانی که قصد کاهش التهاب بدن و بهبود متابولیسم را دارند.
- افراد غیردیابتی که پزشک تشخیص داده است قند آن‌ها از حد استاندارد بالاتر است.
- افرادی که به دنبال بهبود عملکرد مغز و تقویت حافظه خود هستند.
- کسانی که قبلاً تجربه روزه‌داری داشته‌اند و با آسیب جدی مواجه نشده‌اند.
در این مقاله، با رژیم فستینگ و گرو‌های حساسی که باید از گرفتن از رژیم خودداری کنند، آشنا شدید. در پایان، توجه داشته‌باشید که بهتر است قبل از شروع هرگونه رژیم غذایی، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید و اطمینان حاصل کنید که رژیم فستینگ برای وضعیت سلامتی شما مناسب است.
