افزایش قیمت دلار در هفتههای گذشته و روزهای اخیر باعث نگرانی بسیاری از افراد و کارشناسان شده است و همین موضوع باعث شده که عموم جامعه بهدنبال راهکارهایی برای کنترل قیمت دلار باشند. اما آیا واقعا میتوان قیمت دلار را کنترل کرد؟ در ادامه همراه ما باشید تا با راهکارها و روشهای ممکن برای حل این مشکل آشنا شوید.
افزایش سود بانکی
پایین بودن سود بانکی از اصلیترین دلایل افزایش تقاضا برای خرید دلار است. درواقع باید گفت در کشور ما حجم پول زیادی چاپ میکنند و همین موضوع حجم نقدینگی را افزایش میدهد. بالا بدن حجم نقدینگی و پایین بودن سود بانکی باعث تورم میشود، زیرا مردم زمانی که سود بانکها پایین باشد، دیگر نقدینگی خود را در بانکها سپردهگذاری نمیکنند.
در چنین موقعیتهایی افراد بهسراغ خرید ارز دلار میروند تا بتوانند ارزش پول خود را حفظ کنند یا ارزش آن را افزایش دهند. از همین رو یکی از راهکارهایی که برای کنترل قیمت دلار پیشنهاد میکنیم، افزایش سودهای بانکی است.
تک نرخی کردن دلار
از دیگر راهکارهایی که میتواند منجر به نرخ اقتصادی درست شود، تک نرخی کردن دلار است. این امر منجر به پیشرفت اقتصاد و حذف رانتهایی که وجود دارد خواهد شد که نتیجه آن کنترل قیمت دلار خواهد بود. اما منظور از تک نرخ شدن دلار چیست؟ در چند سال اخیر، نرخ دلار روند صعودی را پشت سر گذاشته و طی این سالها مسئولین بارها تلاش کردهاند که نرخ دستوری دلار را به نرخ بازار آزاد نزدیک کنند، اما این اتفاق هیچگاه رخ نداده و نرخ ارز دستوری با بازار آزاد بایکدیگر فاصله زیادی دارند.
بیثباتی و نبود یک نرخ ثابت برای دلار در اقتصاد کشور تاثیر بسیار منفی به همراه داشته و باعث شده که تجار و سایر افراد نتوانند برای آینده پیشبینی دقیقی داشته باشند و روزبهروز ارزش پول ملی درحال کاهش است. در سالهای گذشته مسئولین چندین بار صحبت از تک نرخی کردن دلار کردهاند، اما متاسفانه هیچ اقدامی در این جهت صورت نگرفته و بهنظر میرسد دولت از تبعات این تصمیم نگران است.
کاهش فشارهای روانی
اگر دقت کرده باشید، در بسیاری از محافل صحبت از دلار و بالا رفتن ارزش غیرمنتظره آن است و بسیاری از افراد بابت این موضوع نگران هستند. بسیاری از کشورها، مانند اروپا و آمریکا از چنین موضوعی سوءاستفاده کردهاند و بهگونهای تبلیغات انجام دادهاند که مردم را به سمت خرید ارز دلار هدایت کنند.
درواقع آنها در تبلیغات خود به این موضوع اشاره کردهاند که خرید دلار برای حفظ ارزش سرمایه، بهترین ایده است. این جو، باعث فشار روانی زیادی میشود و تقاضای خرید دلار بالا میرود؛ در نتیجه نرخ دلار افزایش پیدا میکند. پیشنهاد ما برای کنترل قیمت دلار، کاهش فشارهای روانی و آموزش اقتصاد به مردم است تا آنها بتوانند با دانش خود بررسیهای لازم را انجام دهند و بهترین تصمیم را برای سرمایه خود بگیرند.
استقلال بانک مرکزی
بسیاری از کشورها که حتی درگیر جنگ هستند، مشکلی با نرخ ارز ندارند، اما ایران همیشه با گرانی دلار مواجه بوده است. دلیل اصلی اینکه کشورها مشکل نرخ ارز ندارند، بانکهای مرکزی مستقل است. این بانکها به دولت وابسته نیستند، بنابراین دولت نمیتواند نقشی در تعیین نرخ ارز داشته باشد.
البته سیاستی که بانک مرکزی برای کنترل قیمت دلار درنظر میگیرد نیز حائز اهمیت است و دولت باید در این مسیر استقراضش به بانک را کاهش دهد تا نقدینگی و تورم کنترل شوند. فراموش نکنید که کنترل قیمت دلار، وابسته به کنترل نقدینگی و تورم است.
جلوگیری از واردات کالاهای غیرضروری
واردات کالاهایی نظیر گوشی آیفون، خودروهای خارجی و … که از کالاهای لوکس محسوب میشوند، در شرایطی که وضع داخل کشور اصلاح نشده، اشتباه است. اگر از واردات کالاهای غیرضروری به کشور جلوگیری شود، فشار بر کانالهای تسویه ارزی کاهش پیدا میکند که نتیجه نهایی آن کنترل قیمت دلار خواهد بود.
علاوهبر مورد بالا، دولت باید با قاچاق کالا و ارز نیز بهطور جدی مقابله کند. همچنین پیشنهاد میکنیم سامانهای را برای اولویتبندی واردات طراحی کنند تا نظارت بر این موضوع به بهترین شکل انجام شود.
عملکرد هماهنگ وزارت اقتصاد و بانک مرکزی
آخرین راهکاری که برای کنترل قیمت دلار پیشنهاد میکنیم، عملکرد هماهنگ وزارت اقتصاد و بانک مرکزی است. زمانی که این اتفاق عملی شود، خروج نقدینگی از بازار کاهش پیدا میکند. دقت داشته باشید که بازار سرمایه، نقدینگی را جذب خواهد کرد، بنابراین لازم است که بانک مرکزی و وزارت اقتصاد با یکدیگر هماهنگ باشند تا بین بازار سرمایه و نقدینگی تعادل ایجاد شود. اگر این تعادل ایجاد نشود، نقدینگی بدون هدف خاصی به سمت بازار سرمایه جذب میشود که نتیجه آن افزایش نرخ دلار خواهد بود.
کنترل قیمت دلار با توجه به اینکه نرخ این ارز دائم درحال نوسان است به یک موضوع مهم و حیاتی تبدیل شده و بسیاری از کارشناسان اقتصادی به این موضوع پرداختهاند تا راهکارهایی برای کنترل قیمت آن پیدا کنند. از همین رو ما در این مقاله اصلیترین راهکارهایی که برای کنترل قیمت دلار وجود دارد را بررسی کردیم و امیدوار هستیم که با تحقق آنها شرایط بهتر شود.