تصور کنید که شما شرکتی را ثبت کرده‌اید ولی به دلیل شرایط خاص اقتصادی در حد ثبت باقی مانده یا منحل‌شده است؛ در این شرایط نگرانید که مالیاتی برای شرکت‌تان در نظر گرفته می‌شود یا نه؟ یا مالیات شرکت‌های ورشکسته شده را چه کسی باید پرداخت کند؟ به طور کلی برای اینکه شرکت‌های غیر فعال، مشمول مالیات نشوند و انحلال شرکت به‌درستی ثبت شود، باید یک روند قانونی مشخص را طی کنند که در ادامه برای شما شرح خواهیم داد.
انحلال شرکت به چه معناست؟
شرکت‌ها به‌عنوان شخصیت‌های حقوقی برای فعالیت اقتصادی شکل می‌گیرند. «شرکت در حال تصفیه» اصطلاحی است که برای شرکت در حال انحلال به کار می‌رود. پس از پایان عملیات تصفیه، شرکت عملاً منحل‌شده و دیگر وجود خارجی نخواهد داشت.
برای اینکه انحلال شرکت بدون هیچ مشکلی ثبت شود، باید مدارک زیادی را به اداره ثبت و سازمان‌های مختلف بفرستید. عدم انجام صحیح پروسه تصفیه، هزینه‌های زیادی را بابت مالیات شرکت منحل‌شده به سهام‌داران و مدیران تحمیل می‌کند.
مراحل انحلال شرکت
هنگام پرداخت بدهی‌ها، مالیات شرکت منحل‌شده نیز باید پرداخت شود. در آخر، پس از تقسیم دارایی‌ها و ارسال مدارک به اداره ثبت، انحلال شرکت اعلام می‌شود. هیئت‌مدیره شخصی را به‌عنوان مدیر تصفیه انتخاب می‌کنند که طبق قانون مسئول پرداخت مالیات شرکت منحل‌شده است.
مسئول پرداخت مالیات شرکت منحل‌شده چه کسی است؟
تعیین مسئول مالیات شرکت منحل‌شده در ماده 198 قانون مالیات مستقیم شرح داده شده است. بر اساس قانون مالیات مستقیم و قانون مالیات بر ارزش‌افزوده در شرکت‌های در حال تصفیه، مدیران تصفیه و اشخاص حقوقی به‌صورت جمعی یا فردی، مکلف هستند که مالیات اشخاص حقوقی را پرداخت کنند.
طبق قانون مالیات مستقیم، مسئول پرداخت مالیات به‌صورت مستقیم، شخص حقوقی یعنی خود شرکت است اما مدیر تصفیه هم در قبال پرداخت مالیات مسئولیت‌هایی دارد. به‌این‌ترتیب، سازمان امور مالیاتی این اختیار را دارد که هم از شرکت در حال تصفیه و هم مدیر تصفیه آن شرکت، مالیات بگیرد. مدیر تصفیه می‌تواند بدهی‌های شرکت را با فروش دارایی‌های شرکت تصفیه کرده و مالیات را پرداخت کند. درآمدهای شرکت در دوران تصفیه به‌شرطی که به‌قصد کسب سود نباشد، مانند فروش دارایی‌ها برای تقسیم سرمایه یا پرداخت بدهی‌ها، شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود.
بدهی‌های مالیاتی شرکت‌ها
شرکت‌ها در قبال فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند و سودی که کسب می‌کنند همه ساله موظف به پرداخت مالیات به نسبت درآمد خود هستند. وظیفه پرداخت مالیات در شرکت‌ها و اشخاص حقوقی بر عهده مدیران شرکت‌ها است و مدیران در دوران مدیریت خود موظف هستند که مالیات شرکت را پرداخت کنند؛ در غیر این صورت شرکت به سازمان امور مالیاتی بدهکار شده و ممکن است شرکت و یا مدیران آن مجرم مالیاتی تلقی شوند.
مسئولیت مدیران در بدهی‌های مالیاتی شرکت
قانون مالیات‌های مستقیم در رابطه با مسئولیت پرداخت بدهی‌های مالیاتی شرکت‌ها مقرر می‌دارد که مدیران شرکت‌ها باید نسبت به مالیات شرکت و پرداخت آن اقداماتی را انجام دهند و زمینه‌های پرداخت مالیات را فراهم کنند. چنانچه مدیران یک شرکت به این مسئولیت توجه نکرده و مالیات شرکت را در دوره خود پرداخت نکنند، در این رابطه مسئول تلقی شده و باید آنها را بپردازند.
بنابراین با توجه به اینکه مسئولیت پرداخت مالیات بر عهده مدیران بوده است، اداره مالیات می‌تواند به مدیران هم مراجعه کرده و در برخی موارد اقدام به توقیف اموال آنها برای وصول بدهی‌های مالیاتی کند. هرچند که بدهی مالیاتی شرکت مانند دیگر بدهی‌های آن بر عهده شرکت بوده و باید از سرمایه‌های شرکت پرداخت شود اما با توجه به مسئولیت مدیر در پرداخت این بدهی‌ها و انجام ندادن درست این مسئولیت، اداره مالیات می‌تواند اموال مدیر را به نسبت بدهی مالیاتی توقیف کند.
انواع ورشکستگی
ورشکستگی به تقصیر
در این ورشکستگی که ناشی از اشتباهات مدیران، مثلا اشتباه در محاسبات یا عملکرد اتفاق می‌افتد و عمدی نبوده، هر یک از مدیران در قبال ورشکستگی شرکت مسئول هستند و بنا به حکم دادگاه، مقصر شناخته می‌شوند، و به همان میزانی که مقصر شناخته شدند، مسئول جبران و برطرف کردن خسارت وارد شده به شرکت هستند.
ورشکستگی به تقلب
در این ورشکستگی مدیران مرتکب تخلفات مشخص با رفتارهای مجرمانه‌ای مثل پرداخت‌نکردن بدهی‌ها یا مخفی‌کردن املاک و دارایی‌ها شده‌اند، که بر اساس همان جرایم شرکت متحل ورشکستگی شده است، در این حالت مدیران مسئول جبران خسارات وارده به همان اندازه‌ای که دادگاه یا قانون مشخص کرده است، خواهند شد.
ورشکستگی عادی
معمولا مدیران نقشی در به وجود آمدن این نوع ورشکستگی ندارند، و اصولا از شرایط بد اقتصادی، بحران‌های اقتصادی جهانی، برنامه‌ریزی‌های غلط مالی و اتفاقاتی از این قبیل به وجود می‌آید.
شرکت‌های غیر فعال چه مواردی را باید رعایت کنند؟
- هیچ‌گونه مراوده مالی به نام صاحبان شرکت ثبت نشود و گردش مالی شرکت صفر باشد.
- حوزه مالیاتی مربوط به شرکت را پیدا کرده و در آن تشکیل پرونده دهند.
- عدم فعالیت شرکت در بازه مشخص و دقیق به صورت کتبی و با مهر و امضا مدیر عامل شرکت به حوزه مالیاتی مربوطه ارسال شود.
- دفاتر قانونی پلمپ‌شده به صورت کاملا سفید به سازمان امور مالیاتی تحویل داده شوند.
- اظهارنامه مالیاتی و اظهارنامه ارزش افزوده به صورت سفید تنظیم و به سازمان امور مالیاتی ارائه شود.
- عدم ارائه هر یک از موارد اظهارنامه مالیاتی و اظهارنامه ارزش افزوده به معنی پنهان‌کردن فعالیت‌های مالی بوده و مشمول جریمه می‌شود.
- هیچ‌گونه فاکتور خرید یا فروشی در تاریخ مقرر به‌نام شرکت یا صاحبان آن صادر نشده باشد.
- اگر برای شرکت تجهیزات، ماشین‌آلات، ابزار و وسایل خریداری شده باشد جزو سرمایه‌گذاری و فعالیت شرکت محسوب شده و مشمول مالیات می‌شود.
- در نامه کتبی که برای اعلام عدم فعالیت به اداره مالیات ارسال می‌شود باید مواردی چون نام شرکت، شماره ثبت، کلاسه پرونده، تاریخ عدم فعالیت قید شده و به مهر و امضا مدیر عامل شرکت هم برسد.
- کد اقتصادی شرکت باید تعیین شده باشد و این موضوع ربطی به عدم فعالیت آن ندارد. با کد اقتصادی حوزه مالیاتی مشخص می‌شود و تمام اسناد باید به همان حوزه مالیاتی ارسال شود .
- مدیر عامل شرکت باید عدم فعالیت شرکت را در پایان سال مالی به اطلاع اداره امور مالیاتی برساند.
- اعلام عدم فعالیت در هر سال باید تکرار شده و اعلام عدم فعالیت در سال جاری به معنی عدم فعالیت در سال آینده نخواهد بود.
- افراد حقوقی در روند مراحل اعلام فعالیت نکردن شرکت با اشخاص حقیقی تفاوتی ندارند و باید همه مراحل آن را شامل تشکیل پرونده مالیاتی، تعیین حوزه مالیاتی، تسلیم اظهارنامه مالیاتی و اظهارنامه ارزش افزوده و ارائه نامه کتبی فعالیت نکردن را رعایت نمایند.
- در صورتی که قصد ندارید تحت عنوان شرکت فعالیت نمایید بهتر است اقدام به انحلال شرکت کرده و انحلال آن را به صورت رسمی اعلام کنید.
مالیات شرکت‌های غیر فعال چگونه محاسبه می‌شود؟
