سال‌هاست که دولت‌ها برای رفع نیازهای مالی و برطرف کردن مخارج خود از مالیات استفاده می‌کنند. مالیات همان پرداختهای شهروندان برای دسترسی به امکانات و منابع کشور است. مالیات به طرق مختلف از منابع درآمدی افراد کسر میشود، شاید در این بین پرداخت مالیات توسط مستاجران کمی نگران کننده باشد.
مالیات، درآمد و دارایی افراد را هدف قرار می‌دهد. یکی از مهم‌ترین قسمت دارایی افراد اجتماع، املاک و مستغلات است. امروزه با توجه به افزایش لجام‌گسیخته قیمت‌ها در حوزه املاک ،توجه عمده دستگاه‌های اخذ مالیات به این بخش بیش‌ازپیش شده است. نکته جالب این است که با گسترش شهرنشینی و عدم توانایی مردم برای خرید منزل می‌توان گفت تمرکز دولت برای دریافت مالیات در حوزه اجاره املاک و مستغلات از دو قشر مالک و مستاجر تا حدود زیادی افزایش یافته است.
سوال اصلی این است آیا با توجه به وضعیت اقتصادی ضعیف قشر مستاجر چیزی به نام پرداخت مالیات توسط مستاجران صحت دارد یا خیر؟ با ما همراه شوید تا پاسخ این سوال خود را دریافت کرده و به اطلاعات کاربردی در مورد پرداخت مالیات توسط مستاجران دست پیدا کنید.
مالک یا مستاجر کدام یک باید مالیات بدهد؟
تعداد زیادی از مالکان، درآمد خود را از دریافت پول ماهانه از مستاجران خود به دست می‌آورند، به همین دلیل از نظر دولت اجاره ماهانه یک نوع منبع درآمد است که باید برای آن مالیات حساب کرد. بر اساس قانون مالیات اگر فردی دارای ملک به صورت‌های مختلف مسکونی، تجاری و… باشد، با توجه به مقدار اجاره‌ای که دریافت می‌کند باید مالیات آن را بپردازد، پس پرداخت این مالیات بر عهده شخصی است که اجاره دریافت می‌کند. ۷۵ درصد پرداخت مالیات توسط مستاجران به صاحبان ملک شامل مالیات اجاره میشود.
محاسبه مالیات اجاره چگونه است؟
برای حساب کردن چگونگی مالیات بر اجاره شما باید میزان پرداخت اجاره ماهانه توسط مستاجران را در عدد ۱۲ ضرب کرده و بعد آن را در عدد75/0ضرب کنید. مقدار پولی که باقی می‌ماند درآمد شما از اجاره ملک است.
صاحبان ملک هر ساله تا پایان تیر ماه مهلت دارند تا اظهارنامه مالیاتی خود را به همراه سایر مدارک مورد نیاز به سازمان‌های مربوطه مالیاتی کشور ارائه دهند. پس از بررسی کلیه مدارک و شواهد سازمان امور مالیاتی کشور درستی آن را بررسی می‌کند و پرداخت مالیات توسط مستاجران با توجه به پرداخت اجاره برای مالکان مشخص میشود.
در صورت عدم رضایت از میزان مالیات تعیین شده صاحبان ملک می‌توانند پس از ابلاغ سازمان امور مالیاتی کشور اعتراض خود را در مدت یک ماه مطرح کنند.
عدم پرداخت مالیات بر اجاره چه عواقبی دارد؟
پرداخت نکردن مالیات به هر شکلی، جرم محسوب میشود. پیامد آن هم متوجه مالکان میشود و نتیجه بدی برای مستاجران ندارد. در صورتی که صاحب ملک با توجه به زمان تعیین شده مالیات را به حساب مربوطه واریز نکند، دولت ۱۰ درصد جریمه اضافه خواهد کرد. به طور مثال اگر مالیات اجاره شما ۵ میلیون تومان است و شما در زمان مقرر این مبلغ را واریز نکنید، ۱۰ درصد جریمه مالیات می‌شوید، در این صورت شما باید ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار به حساب دولت انتقال وجه کنید.
هرگونه تخلف مالیات اجاره و فریب دولت، جریمه‌های سنگین‌تری را برای شما رقم خواهد زد. سوال بعدی این است که محاسبه مالیات برای کسانی که پول پیش دریافت می‌کنند به چه صورت است ؟
پرداخت مالیات توسط مستاجران با توجه به پول پیشی که پرداخت می‌کنند برای صاحبان ملک به این صورت است که باید ۱۸ درصد از پول پیش با مبلغ اجاره ماهانه جمع شده و حاصل در عدد ۱۲ ضرب شود. ۷۵ درصد این رقم مالیات اجاره را شامل میشود.
چه کسانی هزینه پرداخت مالیات بر درآمد معاف می باشند؟
افراد زیر معاف از پرداخت مالیات هستند:
- صاحبان ملک‌های مسکونی که از ۳ واحد استیجاری بیشتر دارند، در صورتی که این مجتمع‌ها با رعایت الگوی مصرف مسکن و با تایید وزارت مسکن و شهرسازی ساخته شده باشند از مالیات بر درآمد ملک خود معاف هستند.
- اگر فرد حقیقی هیچگونه منبع درآمد نداشته باشد از پرداخت مالیات اجاره معاف میشود. مشمولان این نوع معافیت باید اظهار نامه مخصوصی با توجه به نمونه ارسال شده از سازمان امور مالیاتی کشور به اداره امور مالیاتی تحویل دهند. صحت و درستی آن توسط سازمان مربوطه بررسی میشود و در صورت خلاف یک برابر مبلغ به علاوه اصل مالیات به عنوان جریمه باید پرداخت شود.
- صاحبان خانه‌های کوچکتر از ۲۰۰ متر و کوچکتر از ۱۵۰ متر در تهران معاف از مالیات هستند.
- ملک‌هایی که در اجاره سازمان‌های دولتی و آموزشی هستند از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.
مطلب قابل توجه این است که معافیتهای مالیاتی به صورت سالانه تغییر می‌کنند. دولت هر ساله نرخ مالیات و معافیتهای مالیاتی را در بخشهای مختلف با توجه به اوضاع جمعیتی کشور، مشکلات بخشهای مختلف صنعتی، شرایط معیشتی خانواده‌ها، خط فقر و … تغییر می‌دهد.
در این مقاله در مورد پرداخت مالیات توسط مستاجران و مالیات بر اجاره، شرایط و ضوابط آن و چگونگی پرداخت مالیات صحبت شد. بر اساس مطالب بیان شده مالیات اجاره جز آن دسته از مالیاتی است که بر عهده صاحب ملک است نه مستاجر.
این مالیات‌ها توسط دولت و سازمان‌های زیر مجموعه آن مطرح میشود. سازمان‌ها با توجه به شرایط موجود و در نظر گرفتن تمامی عوامل میزان نرخ مالیات را در بخشهای مختلف را تعیین می‌کنند. در زمینه مالیات بر اجاره معافیت‌هایی هم وجود دارد. به عنوان مثال ملک‌هایی که در خدمت نهادهای آموزشی و دولتی هستند از پرداخت هرگونه مالیات اجاره معاف هستند. عدم پرداخت به موقع مالیات اجاره جریمه‌ها و پیامدهایی را به دنبال دارد و جرم محسوب میشود. عدم پرداخت مالیات اجاره هیچگونه پیامد حقوقی و ناگواری برای مستاجران ندارد.
