ممکن است شما هم یکی از کسانی باشید که پس از اتمام مقطع لیسانس تصمیم گرفته‌اید تا برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته‌ای را انتخاب کنید که به شما در بازار کار و دنیای بیزینس کمک کند. شاید هم از کسانی هستید که از ابتدا اصلا برای یادگیری و مطالعه همین موضوعات بوده که وارد دانشگاه شده‌اید. در هر حال دست سرنوشت شما را طوری هدایت کرده که به این نقطه برسید و از خودتان بپرسید که بین مدیریت بازرگانی و مدیریت کسب و کار (همان MBA) باید کدام را انتخاب کنید؟ اگر اینطور است، اصلا نگران نباشید؛ در این مطلب دقیقا می‌خواهیم به همین سوال پاسخ دهیم تا شما بتوانید آگاهانه و با خیالی راحت، رشته‌ای را انتخاب کنید که بیشتر مناسب شماست.
مدیریت بازرگانی و مدیریت کسب‌وکار چه هستند؟
شاید برایتان سوال پیش بیاید که اصلا این رشته‌ها به چه کاری می‌آیند و فایده‌اشان چیست؟ خب جوابتان خیلی ساده است. شما اگر بخواهید در یک شرکت یا سازمانی مشغول به کار شوید (صرف‌نظر از این که تخصص اولیه‌تان چه بوده است) و در نظر دارید که پست‌های مدیریتی آن شرکت، بیزینس یا سازمان به شما داده شود، لازم است از اصول مدیریت و کاربرد آنها دانش کافی داشته باشید. رشته‌های مدیریت بازرگانی و مدیریت کسب‌وکار هم برای همین قضیه به‌وجود آمده‌اند؛ اما بیایید ببینیم هرکدام از این دو رشته به‌طور خاص برای چه مواردی کاربرد دارند.
مدیریت بازرگانی
خیلی ساده اگر بخواهیم بگوییم، مدیریت بازرگانی، رشته‌ای است که قرار است از شما یک بیزینس‌من یا بیزینس‌وومن درست و حسابی بسازد. اگر به سمت انتخاب این رشته بروید، آینده‌اتان پر می‌شود با سر و کله زدن با امور مدیریتی تجاری و هدفتان به‌عنوان یک مدیر، می‌شود بالابردن سود، بهینه کردن محل کار، رهبری مناسب گروه‌های مختلف و به‌طورکلی مدیریت ایده‌آل یک بیزینس در شرکت‌ها و صنایع مختلف.
مدیریت کسب و کار
ممکن است این رشته را با نام لاتینش یعنی MBA بشناسید. ام‌بی‌ای مخففMaster of Business Administration است؛ اگر بخش مستر (کارشناس ارشد) را کنار بگذاریم ترجمه این عبارت می‌شود: مدیریت کسب‌وکار. کسانی که این رشته را پی می‌گیرند، در واقع تبدیل به مدیران اجرایی‌ای می‌شوند که بر روند عملیات افراد زیر دستشان نظارت می‌کنند و طوری آنها را هدایت می‌کنند که به بهترین سطح بهره‌وری ممکن برسند. به‌طور خلاصه اگر به سراغ این رشته بروید، این امکان وجود دارد که تبدیل به مدیری شوید که کارمندان از داشتن او خوشحال خواهند بود و خدا را شکر می‌کنند که زیر نظر شما کار می‌کنند.
معرفی بهترین کتاب‌های حوزه بازاریابی + لینک خرید
خیلی هم عالی، اما تفاوت بین این دو دقیقا چیست؟
ممکن است هنوز هم تصور دقیقی از این که این دو رشته چه تفاوت‌هایی با هم دارند، نداشته باشید. برای همین در این بخش می‌خواهیم اندکی روی این تفاوت‌ها دقیق‌تر شویم. پیش از اینکه ادامه دهیم به این نکته دقت کنید که تفاوت بین این دو، با توجه به این که در چه زمینه و در چه بخشی از صنعت فعالیت می‌کنید خودش را نشان می‌دهد.
نظارت بر عملیات یا نظارت بر فرایندها؟
یکی از تفاوت‌هایی که در این بین خیلی خودش را نشان می‌دهد، تفاوت سطح مدیریتی است. وظیفه یک مدیر بازرگانی به‌طور معمول، کنترل عملیات روزانه و نظارت بر کارهای افراد زیر نظرش است. از طرف دیگر یک مدیر کسب و کار وظیفه دارد تا فرایندهای کلی شرکت را تحت نظر داشته باشد و مطمئن شود که شرکت به سمت اهداف کلی‌ای که دارد پیش می‌شود و بخش‌های مختلف یک سازمان در همکاری با هم به بهترین نحو عمل می‌کنند. به عبارت دیگر، یک مدیر بازرگانی کارمندان را هدایت می‌کند و یک مدیر کسب‌وکار مسئولیت اجرایی را بر عهده دارد.
تخصص در برابر وسعت
یک تفاوت مهم بین این دو رشته، مدیریت سطوح مختلفی از سازمان است. مدیران بازرگانی معمولا با تیم‌های بزرگ‌تر و در شرکت‌ها و سازمان‌های وسیع‌تر کار می‌کنند و در عوض، مدیران کسب‌وکار معمولا با تیم‌های کوچکی که به‌طور خاص و تخصصی در یک حوزه فعالیت دارند سروکله می‌زنند.
رودررویی با مشتری‌ها یا سروکله زدن با زیردستان
یک تفاوت دیگر که بسته به حوزه‌ای که مشغول به کار در آن هستید می‌تواند خودش را نشان دهد، این است که مدیران بازرگانی معمولا آن مدیرانی هستند که به‌طور مستقیم با مشتری‌های یک شرکت ارتباط دارند و باید با استفاده از نت‌ورکشان خدمات یا محصولات شرکت را عرضه کنند. در عوض مدیران کسب‌وکار معمولا مدیرانی هستند که بیشتر با فرایندهای داخلی خود شرکت سر و کار دارند و بیشتر با کارمندان مواجه هستند.
اگر هنوز مطمئن نیستید که کدام یکی از این رشته‌ها مناسب شماست، می‌خواهیم در این بخش پایانی به قولی آب پاکی را روی دستتان بریزیم. از خودتان چندتا سوال ساده بپرسید؛ آیا در حوزه‌ای که می‌خواهید وارد آن شوید تجربه و اطلاعات تخصصی دارید؟ ذهن تحلیلی و داده‌محوری دارید؟ می‌خواهید فرایندهای درونی شرکت را بهبود بدهید؟ اگر پاسخ‌تان به این سوال‌ها بله است، مدیریت کسب‌وکار مناسب شماست. از طرف دیگر آیا دوست دارید تیم‌های بزرگ را هدایت کنید و یک رهبر بالقوه هستید؟ یا دوست دارید با مشتریان به‌طور مستقیم روبه‌رو شوید و از طرف دیگر از حوزه کاری به‌طور تخصصی اطلاعاتی ندارید؟ در این صورت، رشته مدیریت بازرگانی برای شماست. اگر بخواهیم یک تشبیه به کار ببریم، مدیر بازرگانی یک جنرال و فرمانده ارتش است، در حالی که یک مدیر کسب‌وکار فرمانده یک یونیت متخصص به‌شمار می‌آید.
