بر اساس اعلام اداره کل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون، کار ورفاه اجتماعی جدول خلاصه بخشنامه مزد سال ۱۴۰۰ را تهیه و منتشر کرد. طبق این بخشنامه که طبق بند ۲ و ۳ تبصره ۱۲ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور مصوب مجلس شورای اسلامی، آمده است:
“در سال ۱۴۰۰ در کلیه دستگاه‌های اجرائی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه و همچنین نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات و سازمان انرژی اتمی (به استثنای مشمولان قانون کار جمهوری اسلامی ایران)، حداقل حقوق و مزایای مستمر شاغلان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری و حداقل حقوق سایر حقوق بگیران، حداقل حقوق بازنشستگان و وظیفه‌بگیران مشمول صندوق‌بازنشستگی کشوری و سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و سایر صندوق‌های وابسته به دستگاه‌های اجرائی و مستمری‌ها و سایر حمایت‌های متناسب با آنها، معادل افزایش ضریب ریالی افزایش می‌یابد.”
میزان افزایش حقوق
بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی و ابلاغیه دولت حقوق کارکنان و بازنشسته‌ها با افزایش ۲۵ درصدی همراه می‌شود پس حداقل حقوق و مزایا سال ۱۴۰۰ برای آنها به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد رسید. این ابلاغ در شرایطی اعلام شده است که در سال گذشته افزایش حقوق و دستمزد کارگزان برابر با ۱۵ درصد بود و حداقل پرداختی به کارکنان و بازنشستگان 2 میلیون و 800 هزار تومان تعیین شده بود.
بررسی میزان افزایش حقوق کارگران در سه سال اخیر
طبق مصوبه جلسه شورای عالی کار در سال 1397، تصمیم به افزایش حداقل 36% دستمزد سال ۹۸ کارگران از مبلغ یک میلیون و ۱۱۴ هزار تومان، به یک میلیون و ۵۱۷ هزار تومان در سال ۹۸ گرفته شد. اما در سال 1399 میزان افزایش حقوق با چالش‌های متعددی مواجه شد؛ در ابتدا و در ماه‌های پایانی سال 98 نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقد بودند که حداقل میزان افزایش حقوق باید 30% باشد. این در حالی بود که برخی از نمایندگان و مقامات دولت میزان افزایش را 15% اعلام کرده بودند.
سرانجام شورای عالی کار بر اساس تورم محاسبه شده، دستمزد کارگرانی که در صنایع و کسب و کارهای مختلف در سراسر کشور مشغول به کار هستند، میزان افزایش حقوق سال 99 را 21% اعلام کرد.اما در نهایت با توجه به شیوع ویروس کرونا میزان حداقل افزایش حقوق نسبت به سال قبل 26% و معادل ۱ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان و ۴۲۷ اعلام شد.
عیدی و سنوات چیست؟
شاغلین بخش دولتی یا خصوص، علاوه بر دریافت حقوق، اغلب مبالغ دیگری را نیز دریافت می‌کنند. در واقع حقوق پایه یا حقوق ثابت، دریافتی اولیه فرد بوده و حقوق نهایی با احتساب سایر موارد همچون اضافه‌کار، سنوات، مرخصی و … پرداخت می‌شود.
به جز این موارد که در حقوق اصلی پرداخت می‌شوند و ممکن است ادامه‌دار یا مقطعی باشند، طبق قانون، کارفرما موظف است که دو وجه دیگر به عنوان سنوات و عیدی به کارمند یا کارگر خود پرداخت کند. موضوع این مطلب بررسی عیدی و سنوات سال ۱۴۰۰ کارمندان است و در طی آن به مهم‌ترین قوانین مربوط به عیدی و نحوه محاسبه آن می‌پردازیم.
سنوات چیست؟
سنوات به نوعی تسهیلاتی است که از طرف وزارت کار برای شاغلین در نظر گرفته می‌شود. این مبلغ می‌تواند شامل، هزینه‌های زندگی مانند حق مسکن و هزینه‌های مربوط به حق اولاد و خواربار می‌شود. در واقع می‌توان گفت که سنوات بخشی از پایین بودن میزان حقوق کارمندان و بخشی از هزینه‌های آنها را جبران می‌کند.
می‌توان این مبلغ را به صورت ماهانه پرداخت کرد، اما تمام کارگران با نزدیک شدن به پایان سال منتظر دریافت عیدی و سنوات از کارفرمایان خود هستند؛ چرا که بیشتر شرکت‌ها زمان پرداخت آن را پایان سال در نظر می‌گیرند. البته که برخی شرکت‌ها نیز در هنگام بازنشستگی یا قطع همکاری این مبلغ را به کارمند خود پرداخت می‌کنند.
سنوات به چه کارگرانی تعلق می‌گیرد؟
یکی از معیارهای میزان افزایش حقوق و دستمزد سال 1400 سنوات است. در اصل، هدف اصلی پرداخت سنوات این است که کارمندان برای انجام کارهای خود در شرکت و سازمان انگیزه داشته باشند و با گرفتن سنوات کیفیت و راندمان کار آنها بالا برود. طبق قوانین وزارت کار هر فردی که به صورت رسمی و غیررسمی با هر شرکتی قرارداد ببندد، مشمول دریافت سنوات می‌شود.
هر فردی که به صورت رسمی و غیررسمی با هر شرکتی قرارداد ببندد، مشمول دریافت سنوات می‌شود
بر اساس بخشنامه اسفندماه ۹۱ وزارت کار، تمام کارکنان که دارای یک سال سابقه کار شده و یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنوات آنها در همان کارگاه گذشته باشد، مشمول دریافت «پایه سنوات» هستند که این مبلغ باید بر روی مزد مبنای کارگران لحاظ شود تا به تناسب در اضافه کار، عیدی و حق سنوات نیروی کار مورد محاسبه قرار گیرد. بنابراین «پایه سنوات» نباید به عنوان یک ردیف جداگانه محاسبه شود.
بنا بر طبق این قانون همه کارگرانی که در کارگاه فعلی (جاری) مشغول به کار هستند و حداقل یک سال یا بیشتر سابقه کار دارند مشمول «پایه سنوات» خواهند شد. «پایه سنوات» در کارگاه‌هایی که طرح طبقه بندی مشاغل ندارند روزانه ۴ هزار و ۶۶۶ تومان (ماهیانه ۱۴۰ هزار تومان) است؛ اما در کارگاه‌های دارای طرح طبقه بندی مشاغل این نرخ در گروه‌های شغلی بیست گانه مطابق با جدول زیر متغیر خواهد بود.
جدول 1 – مقایسه حداقل میزان حقوق دریافتی در سه سال اخیر (واحد ریال)
اقلام حقوق
سال ۹۸
سال ۹۹
سال ۱۴۰۰
حداقل دستمزد روزانه
505.62
636.81
885.17
حداقل دستمزد ماهانه
15,168,820.00
19,104,270.00
26,554,950.00
مزد هر ساعت کاری
68.98
86.84
120.76
مزد هر ساعت اضافه کاری
96.57
125.71
169.06
حق مسکن
1,000,000.00
3,000,000.00
4,500,000.00
بن خواربار
1,900,000.00
4,000,000.00
6,000,000.00
حق سنوات
700,000.00
1,000,000.00
1,400,000.00
حق اولاد (یک فرزند)
1,516,880.00
1,910,042.00
2,655,495.00
حق اولاد (دو فرزند)
3,033,760.00
3,820,850.00
5,310,990.00
حداقل حقوق کارگران بدون فرزند
18,768,820.00
26,104,270.00
38,454,950.00
جدول 2 – درصد افزایش اقلام حقوق سه سال اخیر
اقلام حقوق
افزایش سال 98 نسبت به 97
افزایش سال 98 نسبت به 99
افزایش سال 99 نسبت به 1400
حداقل دستمزد روزانه
36.50
25.95
39.00
حداقل دستمزد ماهانه
36.50
25.94
39.00
مزد هر ساعت کاری
36.50
25.89
39.06
مزد هر ساعت اضافه کاری
36.50
30.18
34.49
حق مسکن
37.20
200.00
50.00
بن خواربار
150.00
110.53
50.00
حق سنوات
72.72
42.86
40.00
حق اولاد (یک فرزند)
48.80
25.92
39.03
حق اولاد (دو فرزند)
47.80
25.94
39.00
حداقل حقوق کارگران بدون فرزند
46.00
39.08
47.31
عیدی چیست؟
یکی دیگر از معیارهای میزان افزایش حقوق و دستمزد سال 1400عیدی است. در ایران از سال ۱۳۷۰ قانون عیدی در مجلس تصویب شد و بعد از آن به عنوان یک پرداختی ثابت به عنوان یکی از مهم‌ترین پاداش‌های سالانه افراد شد که کارفرماها موظف به پرداخت آن هستند. برخلاف شایعاتی که در جامعه وجو دارد و اغلب کارفرماها به پرسنل خود اعلام می‌کنند،پرداخت عیدی اجباری بوده و به هیچ عنوان اختیاری یا کمک و لطف کارفرما به حساب نمی‌آید. به همین دلیل اکثر شکایات شغلی بابت پرداخت نشدن عیدی افراد است.
همه کارمندان و کارگران می‌توانند در صورتی عدم دریافت عیدی خود، از طریق مراجع قانونی، پیگیری‌های لازم را به عمل بیاورند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید متن کامل بخشنامه‌ها را در زیر دانلود کنید.
