اخلاق حرفهای یکی از مولفههای ضروری برای موفقیت در محیط کار یا تحصیل است. یکی از مهمترین دغدغهی مدیران نیز، وجود افرادی است که به قوانین و ارزشهای مجموعه پایبند بوده و با تعهد و تمرکز کامل، به انجام وظایف خود میپردازند. وجود نیروهایی که اخلاق حرفهای را در خود نهادینه کرده و تقویت میکنند، به رشد شرکت و گسترش منابع آن کمک میکند؛ از طرفی افرادی که به اخلاق حرفهای پایبند نبوده و نسبت به وظایف خود احساس مسئولیتپذیری ندارند یا در ساعات کاری، تمرکز کامل خود را وقف کار نمیکنند، باعث هدررفتن منابع و پول شرکت میشوند.
رعایت اخلاق حرفهای، تنها به نفع شرکت و مدیران نیست، بلکه به موفقیت شما هم کمک کرده و موجب رشد و ترقیتان میشود.
اما اخلاق حرفهای دقیقا به چه معناست؟
میتوان چندین تعریف برای اخلاق حرفهای ارائه داد:
• اخلاق حرفهای، به معنای رعایت انواع استانداردها و ارزشهای پذیرفتهشده در یک محیط است.
• اخلاق حرفهای مجموعهای از رفتارها و قوانین متداول در میان اهالی یک حرفه است.
• اخلاق حرفهای یعنی بهرهگیری از دانش و تجربه در یک حوزه تخصصی که در آن مشغول به کار هستید.
افرادی که دارای اخلاق حرفهای هستند، چه ویژگیهایی دارند؟
افراد حرفهای و اخلاقمدار ویژگیهای مختلفی را در خود تقویت کردهاند که از جمله این ویژگیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• مسئولیتپذیری
• تمرکز بالا و کار بدون حواسپرتی
• صداقت و امانتداری
• احترام به نظرات دیگران
• رعایت حقوق دیگر افراد
• ایجاد تعادل بین کار و زندگی شخصی
حال چگونه باید این ویژگیها را در خود تقویت کنیم تا به شخصی دارای اخلاق حرفهای تبدیل شویم؟
راهکارهایی برای تقویت اخلاق حرفهای
وقتشناسی
به عنوان اولین مورد برای تقویت اخلاق حرفهای، میتوان به وقتشناسی اشاره کرد. اگر کارمند هستید یا ساعت کاری مشخصی برای شما تعیین شده است، سعی کنید همیشه سر وقت و حتی زودتر در محل کار حاضر شوید و از زود ترک کردن محل کار به صورت پیدرپی، بپرهیزید.
از طرفی سعی کنید پروژهها و کارهایی که به شما محول شده است را سر وقت انجام داده و به موقع تحویل دهید و تا حد امکان از تاخیر در انجام اموری که برعهدهی شماست، جلوگیری کنید.
تمرکز کامل بر کار
از مهمترین عواملی که کیفیت کار شما را بالا برده و با تقویت اخلاق حرفهای در شما، به موفقیتتان میانجامد، تمرکز کامل بر کار است. سعی کنید حین کار، مدت زمانی را مشخص کنید تا در طول آن مدت به طور کامل بر روی کارتان متمرکز بوده، مشغول کار دیگری نشوید و به چیز دیگری فکر نکنید.
برای مثال، با خود قرار بگذارید که یک ساعت به طور کامل درگیر کار باشید و در طی آن مدت، با همکاران خود مشغول صحبتهای متفرقه نشوید. از دیگران بخواهید در طول آن مدت مزاحم کارتان نشوند و برای مسائل غیرضروری با شما صحبت نکنند. تلفن همراه خود را نیز خاموش نگه دارید و به طور کل از عوامل حواسپرتی، دوری کنید. هر چقدر وسایل غیرضروری و عواملی را که باعث حواسپرتی میشوند، بیشتر از خود دور کنید، تمرکزتان بالاتر رفته و با دقت بیشتری مشغول به کار خواهید شد.
سعی کنید به مرور، این مدتزمان تعیینشده را افزایش دهید و در مدت بیشتری بر روی یک کار متمرکز شوید. مثلا بار اول یک ساعت، بار بعدی یک ساعت و نیم، و به همین ترتیب هر بار زمان بیشتری را برای کار درنظر بگیرید.
ایجاد تعادل بین زندگی کاری و زندگی شخصی
در مدت زمانی که سر کار حاضر هستید، به صورت جدی تمام تمرکز خود را بر روی کار بگذارید و به چیز دیگری فکر نکنید. به قول معروف، اول تمام مشکلات و درگیریهای فکری خود را پشت در بگذارید و بعد وارد محل کار شوید. اگر هم خودتان ساعات کاریتان را تعیین میکنید، سعی کنید به این مدتِ تعیینشده پایبند باشید، بهگونهای که انگار مانند یک کارمند در محل کار یا اداره حاضر هستید.
از طرفی، در میان جدیت کار و فشارهای کاری، زندگی شخصی نیز نباید فراموشتان شود. شاید تصور کنید اخلاق حرفهای، تنها به معنای رعایت اصولی در محیط کار است و به زندگی شخصی مربوط نمیشود؛ اما اینطور نیست و حفظ زندگی بیرون از کار و رسیدگی به آن نیز بخشی از پروسهی ایجاد و تقویت اخلاق حرفهای است. پس از پایان ساعت کاری و در روزهای تعطیل، هرگونه فکر یا فعالیتِ مربوط به کار را کنار بگذارید و سعی کنید با تفریح و استراحت، انرژی ازدسترفتهی خود را بازیابید تا برای شروع یک روز کاری جدید، آماده شوید و با یک ذهن خالی و آرام، به کار بازگردید.
مسئولیتپذیری
مسئولیتپذیری شما را به یک نیروی کلیدی در محیط کار تبدیل میکند. همواره مسئولیت کارها و نتایجی را که توسط فعالیتهای شما به بار میآید – چه خوب چه بد – بپذیرید و از انجام اموری که برعهده شماست، کنار نکشید. اگر در انجام کارتان دچار خطا و اشتباهی شدید، این موضوع را بپذیرید و برای اصلاح مشکلاتِ بهوجودآمده، تلاش کنید. این موضوع شما را به فردی قابلاعتماد و ارزشمند تبدیل میکند که حتی اگر مرتکب اشتباهی هم شوید، در چشم دیگران کوچک نخواهید شد.
خوشنامی در محل کار
از ایجاد حاشیه و بدگویی در مورد دیگران، خودداری کنید. سعی کنید همواره در برخوردهایتان با دیگران خونگرم بوده و لبخند به لب داشته باشید. خود را درگیر حواشی و ماجراهای محل کار نکنید و در بحثها و مشکلاتی که رخ میدهند، جانب انصاف را رعایت کنید. پرهیز از بدگویی و درگیری با دیگران، نشاندهندهی حرفهای بودن شماست و از شما به دیگران تصویر یک فرد متخصص را ارائه میدهد.
سخن پایانی
انجام تمامی این کارها، از شما فرد مفید و موفقی میسازد. علاوه بر موارد ذکرشده، کارهای بسیار دیگری را نیز میتوانید برای ایجاد و رشد اخلاق حرفهای انجام دهید. این موارد شاید در نگاه اول سخت بهنظر برسند، اما با گذشت زمان و با تمرین متوجه خواهید شد که انجام هیچ کدام از این موارد کار سختی نیست و میتوانید از عهدهاش برآیید و در نهایت از پرورش چنین ویژگیهایی در خود، احساس بسیار لذتبخشی خواهید داشت.