یکی از مهم‌ترین اهدافی که همه کشورها در تلاش برای رسیدن به آن هستند، رشد و توسعه اقتصادی کشور است. تأمین یک زندگی مناسب برای همه افراد جامعه، همیشه در اولویت اهداف و برنامه‌ریزی‌های گوناگون کشورها قرار دارد و اصلی‌ترین عامل توسعه جوامع، رشد اقتصاد آنها است. سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی دارای اهمیت بسیار زیادی در سامانه‌های اقتصادی است. ما در این گزارش بازارهای سرمایه را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی دارای اهمیت بسیار زیادی در سامانه‌های اقتصادی است.
بازار سرمایه چیست؟
این بازار برای سرمایه‌های بلند مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان در معاملات بلند مدت دارایی‌های مالی مانند اوراق قرضه، سهام و … شرکت می‌کنند. به‌صورت کلی، در بازار سرمایه، دارایی‌هایی خرید و فروش می‌شوند که دوره سررسید آنها بیشتر از یک سال باشد.
انواع بازار سرمایه
در این بازار، افراد و دارایی‌ها به خرید و فروش دارایی‌های مالی می‌پردازند؛ برای افزایش وجهه خود شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد در بازارهای سرمایه اولیه و ثانویه شرکت می‌کنند. در واقع، بازارهای سرمایه بر حسب زمان سررسید اوراق بدهی، به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند.
بازار اولیه: در این بازار برای اولین بار اوراق بهادار شرکت‌ها عرضه و فروخته می‌شود.
بازار ثانویه: به همه‌ی معاملات سهامی که در بازار بورس صورت می‌گیرند جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان سرمایه‌گذاران معامله می‌شود و شرکت‌ها در آن نقشی ندارد.
چه مواردی در بازار ثانویه خرید و فروش می‌شود؟
اوراق بدهی در بیشترین سهام خود در این بازار به فروش می‌رسد. از دیگر بازارهای سرمایه می‌توان بانک‌های سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی اشاره کرد که به خرید و فروش صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و اوراق قرضه می‌پردازند. در بازارهای ثانویه، احتمال معامله سرمایه‌گذاران با یکدیگر نسبت به معامله با شرکت انتشاردهنده اوراق، بالاتر است. در این بازار به دلیل تعداد معامله‌های مستقل اما به‌هم پیوسته تا حدودی قیمت دارایی‌ها را به ارزش حقیقی آنها نزدیک می‌کند.
تعریف بازار مالی
بازاری که از یک فضای فیزیکی یا پلتفرم مجازی تشکیل شده است که در آن افراد به معامله اوراق ضمانت مالی می‌پردازند؛ مانند بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقه. ماهیت چیزی که بین خریدارها و فروشنده‌ها جابه‌جا می‌شود و چگونگی انجام آن، نوع بازار مالی را مشخص می‌کند. این بازار، تجارت را برای خریداران و فروشندگان راحت می‌کند و مهم‌ترین نوع بازارهای مالی بازار سهام است.که از خرید و فروش ابزارهای متعدد مالی به‌وجود می‌آید.
انواع بازارهای مالی
بازار مالی انواع مختلفی دارد که بعضی کوچک و محدود به یک کشور و برخی نیز در سطح جهانی با گردش مالی بسیار بالایی هستند.
بازارهای‌مالی عبارت اند از:
بازار بورس: یکی از انواع بازار‌هایی است که در همه‌جا موجود است. بازار بورس محل عرضه سهم‌ها توسط شرکت‌ها و خرید و فروش آنها توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران است. از بازار بورس یا بازار سهام توسط شرکت‌ها جهت افزایش سرمایه از طریق عرضه اولیه استفاده می‌شود.
بازار فرابورس: در این بازار معاملات به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شود که موقعیت فیزیکی مشخصی ندارد. در این بازار، مشتریان، بدون واسطه و نیاز به کارگزار به مبادله بین یکدیگر می‌پردزاند.
بازار اوراق قرضه: نوعی اوراق بهادار است که در آن سرمایه‌گذار برای مدت مشخص و در نرخ از پیش تعیین شده‌ای، وام می‌دهد. در واقع، اوراق قرضه توافقی میان فرد اعطا‌کننده و فرد دریافت‌کننده در نظر گرفت که در آن جزییات وام و پرداختی‌ها نمایش داده می‌شود. شرکت‌ها، شهرداری‌ها و دولت‌ها برای تامین مالی پروژه‌ها و عملیات‌ها، این اوراق را منتشر می‌کنند.
بازارهای پولی: این کالاها با وجه نقد بالا و سررسید کوتاه‌مدت معامله می‌شوند و این بازارها، از امنیت بالایی نسبت به بقیه بازارها برخوردار هستند ولی در سطح بالاتر یعنی عمده‌فروشی، معاملات با حجم کلان بین معامله‌گران صورت گرفته و بازار پول را شامل می‌شود.
در سطح خرده‌فروشی، بازارهای پول شامل شرکت‌های اداره‌کننده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک خریداری شده توسط سرمایه‌گذاران شخصی و حساب‌های افتتاح شده توسط مشتریان بانک است. در بعضی مواقع اشخاص، با خرید سپرده‌های کوتاه‌مدت مانند سایر نمونه‌ها، در بازار پولی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
بازارهای مشتقات: قراردادی بین دو یا چندین طرف‌حساب است که ارزش آن بر پایه کالای مالی توافق شده، تعیین می‌شود. ابزارهای مشتقات، سهامی ثانویه هستند که ارزش آنها به صورت مطلق از ارزش دارایی اولیه مربوطه، به‌دست می‌آید.
بازار فارکس: در این بازار مشتریان می‌توانند به خرید، فروش و سفته نرخ‌های مبادله بین جفت ارز‌ها بپردازند .این بازار نقدینگی بسیاری در خود دارد زیرا پول نقد یکی از نقدترین انواع دارایی‌ها به شمار می‌رود.
این بازار روزانه به میزان بیشتر از پنج میلیارد دلار تراکنش دارد و بازار فارکس از بانک‌‌ها، شرکت‌های تجاری، بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری، صندوق‌های پوششی، بروکر‌های خرده فروش فارکس و سرمایه‌گذاران تشکیل شده است.
بازار کالاها: مکانی برای ملاقات تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان جهت مبادلات کالاهای فیزیکی مانند محصولات کشاورزی وکالاهای بازار انرژی است. بورس کالا در ایران به معاملات کالاهای کشاورزی و صنعتی می‌پردازد.
بازار‌هایارز‌های دیجیتال: این بازار، بازاری جهانی است که در این مجموعه مبادلات مستقل و به‌صورت آنلاین، انجام می‌شوند.این بازار امکان مبادله ارز دیجیتال با ارزی دیگر یا با پول‌هایی مانند دلار یا یورو را برای ما فراهم می‌کنند.
بازار پول چه بازاری است؟
بازاری است که برای سرمایه‌گذاری کوتاه مدت تشکیل شده است. به صورت کلی، در این بازار مبادلات کلان بین نهاد‌های اقتصادی و معامله‌گران صورت می‌گیرد. در این بازار درجه بالای اطمینان و نرخ بازدهی تقریباً اندک، قابل مشاهده است.
مزایای سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی
- کسب سود
- حمایت و شفافیت قانونی
- حفظ سرمایه در مقابل تورم
- محدودیت نداشتن برای میزان سرمایه‌گذاری
- تنوع بازه زمانی سرمایه‌گذاری
معایب سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی
- ناشناخته‌بودن صندوق‌های سرمایه‌گذاری
- کمبود سامانه جامع برای پوشش اطلاعات صندوق‌ها و مقایسه آنها
- خطر پذیری در بخش بازار
- اشکالات معاملاتی
- کاهش قدرت اختیار سرمایه‌گذار بر سرمایه‌گذاری شخصی
بازارهای مالی یکی از رکن‌های بسیار مهم در اقتصاد جهان به شمار می‌رود و به وجود آورنده فضایی است که سرمایه‌های مردم به جریان بیوفتد.کارگزاران یک پلتفرومی را در اختیار مردم قرار می‌دهند که معاملات مالیشان به راحتی انجام بدهند. ارزهای خارجی و خرید و فروش ارز رایج کشور از بیشترین حجم معاملات مربوط در بازارهای سرمایه است.
هدف از فروش سهام یک شرکت، تأمین سرمایه‌ی لازم برای توسعه و پیشبرد اهداف آن شرکت بوده و معامله‌گرها تلاش می‌کنند سهام شرکت‌هایی را بخرند که احتمال رشد آنها بیشتر بوده و در نتیجه قیمت سهام آنها در آینده بالاتر برود تا به سود بیشتری برسند.
