اتحادیه صنفی چیست و چه وظایف و اختیاراتی دارد؟

مطمئناً تابه‌حال واژه‌های اتحادیه و صنف بارها به گوشتان خورده است، اما شاید ندانید که معنای این دو واژه با هم متفاوت بوده و احتمالاً ندانید وظایفشان چیست. در این مطلب به تعریف صنف و اتحادیه می‌پردازیم و خواهیم گفت که اتحادیه‌های صنفی چه وظایف و اختیاراتی دارند.

صنف چیست؟

صنف انجمنی است که شامل گروهی از افرادِ هم‌رشته است؛ در واقع افراد فعال در یک حرفه گرد هم می‌آیند و صنف را تشکیل می‌دهند. به افرادی که در یک حرفه و صنف مشترک فعالیت دارند و شغل آنان از یک نوع است، افراد صنفی گفته می‌شود.

اتحادیه صنفی چیست؟

اتحادیه با حضور افراد فعال در یک صنف یا چند صنف مشابه شکل می‌گیرد. در واقع گاهی اوقات اصناف مرتبط با یکدیگر، زیرمجموعه یک اتحادیه قرار می‌گیرند. هدف از شکل‌گیری اتحادیه‌های صنفی، حمایت از حقوق صنف یا اصناف زیرمجموعه آن اتحادیه است. لازم به ذکر است اتحادیه اصناف در هر شهر به صورت جداگانه فعالیت می‌کند؛ برای مثال در حوزه پوشاک «اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران»، «اتحادیه صنف خیاطان مردانه و تولیدکنندگان پوشاک مشهد مقدس» و به همین ترتیب در هر شهر اتحادیه‌ای مختص همان شهر تشکیل شده و فعالیت می‌کند.

کدام اصناف نیاز به نرم افزار حسابداری تخصصی دارند 

اتحادیه صنفی، از افراد خوش‌نام و شناخته‌شده اصناف موردنظر تشکیل می‌شود. اتحادیه‌های صنفی اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند. یکی از مهم‌ترین اهداف اتحادیه صنفی، ایجاد همکاری بین فعالان آن صنف و حمایت از حقوق افرادی است که در آن صنف مشغول به فعالیت هستند؛ برای مثال ممکن است اتحادیه برای بیمه شدن افراد شاغل در آن صنف تلاش کند یا به دنبال وضع قوانینی برای بهبود شرایط اجتماعی افراد تحت پوشش اتحادیه باشند.

از دیگر مسئولیت‌هایی که برعهده اتحادیه‌ها است، می‌توان به فعالیت در جهت افزایش کیفیت محصولات و خدمات و بهبود خدمت‌دهی به مصرف‌کنندگان اشاره کرد.

بازرسان اتحادیه هر صنف، باید تخصص کافی در صنف مربوطه را داشته باشند.

وظایف و اختیارات اتحادیه صنفی چیست؟

در «قانون نظام صنفی کشور» هر کدام از بخش‌های نظام صنفی از جمله نظام صنفی، فرد صنفی، واحد صنفی، صنف، پروانه کسب، پروانه تخصصی و فنی، اتحادیه، مجمع امور صنفی، شورای اصناف کشور، کمیسیون نظارت و هیأت عالی نظارت به‌طور دقیق تعریف شده و همچنین وظایف اتحادیه‌های صنفی به‌طور کامل بیان شده است. در ادامه قصد داریم بخشی از وظایف و اختیارات اتحادیه‌های صنفی را شرح دهیم:

• صدور پروانه کسب

افراد صنفی باید قبل از راه‌اندازی کسب و کار و تأسیس هر نوع واحد صنفی، اقدام به اخذ پروانه کسب کنند. انجام امور مربوط به صدور پروانه کسب، برعهده اتحادیه است. به این صورت که اتحادیه صنفی باید استعلام‌های لازم برای صدور پروانه کسب را از شهرداری، سازمان‌های مرتبط با ترافیک، بیمه، مالیات، عوارض و سایر ارگان‌های مرتبط تهیه کرده و پس از آن پروانه کسب را صادر کند. تمام سازمان‌های نام‌برده به مدت پانزده روز برای اعلام نظر خود فرصت دارند. در صورتی که طی این مدت، این سازمان‌ها نظر خود را به اتحادیه اعلام نکنند، عدم پاسخ‌دهی آنها به منزله پاسخ مثبت به حساب می‌آید و اتحادیه می‌تواند برای صدور پروانه کسب اقدام کند.

• نظارت بر فعالیت واحدهای صنفی

اتحادیه صنفی باید کمیسیون‌هایی را جهت رسیدگی به شکایات، حل اختلافات، بازرسی واحدهای صنفی، فنی و آموزشی تشکیل دهد و بر نحوه فعالیت واحدهای صنفی عضو خود نظارت کند. از طرفی اتحادیه‌های صنفی وظیفه دارند شکایات و گزارشاتی را از که سمت مصرف‌کنندگان و بازرسان دریافت شده است، ظرف مدت ده روز بررسی کنند.

• تعطیل کردن واحدهای صنفی متخلف

مطابق قانون نظام صنفی کشور، اتحادیه‌های صنفی می‌توانند پلمپ و تعطیلی واحدهای صنفی که بدون دریافت پروانه کسب مشغول فعالیت هستند را از نیروی انتظامی درخواست کنند.

همچنین اتحادیه صنفی اجازه دارد که آن دسته از واحدهای صنفی را که بدون مجوز اتحادیه تغییر شغل داده‌اند، تعطیل کند.

در ماده 30 قانون نظام صنفی کشور، وظایف و اختیارات اتحادیه‌ها به‌طور کامل شرح داده شده که می‌توانید به وب‌سایت مجلس و لینک مربوط به این قوانین رفته و یا در تصویر زیر این قوانین را مطالعه کنید:

ماده 30 قانون نظام صنفی کشور

لیست اتحادیه‌های کشور

لیست اتحادیه‌های کشور، در وب‌سایت «مرکز اطلاعات اصناف و مشاغل ایران» درج شده است. از آنجا که تعداد اتحادیه‌های موجود در این لیست بسیار زیاد بوده و این لیست دارای 6950 رکورد است، در ادامه فقط به چند مورد از اتحادیه‌ها اشاره می‌کنیم. برای دسترسی به لیست کامل، از وبسایت «مرکز اطلاعات اصناف و مشاغل ایران» دیدن کنید.

تعدادی از اتحادیه‌های کشور:

• اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران
• اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی
• اتحادیه فرش دستباف ایران
• اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران
• اتحادیه صنف فروشندگان مصالح ساختمانی تهران
• اتحادیه تاسیسات مکانیکی ساختمان تهران
• اتحادیه فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی تهران
• اتحادیه صنف فروشندگان لوازم بهداشتی و لوازم پزشکی شیراز

سخن پایانی

در این مقاله اطلاعات جامعی را در خصوص صنف و اتحادیه و وظایف اتحادیه‌های صنفی در اختیارتان قرار دادیم. اگر در این خصوص برای‌تان سوالی باقی مانده است، آن را در قسمت دیدگاه‌ها بنویسید تا پاسخ دهیم.

نرم افزار تخصصی برای مدیریت هر صنف