پیشرفت دنیای دیجیتال بهمروز زمان کسبوکارها را از حالت سنتی خارج کرده و آنها را به سمت دیجیتالیشدن سوق داده است؛ در این میان، رواج اصطلاحات متعدد و کاملا متفاوت در این زمینه باعث شده که عدهای به اشتباه بعضی از کلمات را هممعنی بدانند. یکی از این موارد، کسبوکار الکترونیک و تجارت الکترونیک است. شاید شما نیز تا به حال بر این باور بودید که هر دو یک معنی را میرسانند؛ در صورتی که این دو، معانی متفاوتی ازهم دارند. در ادامه به توضیح تفاوتهای این دو در دنیای دیجیتال میپردازیم.
کسبوکار الکترونیک چیست؟
کسبوکار الکترونیک به کلیه فرایندهای یک کسبوکاردر بستر اینترنت، اینترانت، اکسترانت یا ترکیبی از اینها گفته میشود. کسبوکار الکترونیک برای توسعه کلیه فرایندهای یک سازمان، ارتباطات درونسازمانی و برونسازمانی استفاده میشود که این فرایندها شامل خرید و فروش و خدمات کالا، خدماترسانی به مشتریان، مدیریت زنجیرهای تولید، همکاری با شرکای تجاری، اجرای خدمات کارکنان و… است.
انواع کسبوکار الکترونیک
در این بخش، انواع کسبوکار الکترونیک را نام بردهایم و برای هریک مثالی زدهایم. در این میان، هرکدام که تاکید بر خرید فروش دارد را میتوان از انواع تجارت الکترونیک نیز محسوب کرد.
B2C: در این نوع کسبوکار مصرفکننده (مشتری) بهصورت مستقیم محصول خود را از صاحب کسب و کار خریداری میکند. B2c اغلب در تجارت الکترونیک کاربرد دارد.
مثال: یک خردهفروشی آنلاین مانند یک فروشگاه اینترنتی کفش، نوعی از این نمونه است.
B2B: شامل فروش خدمات یا محصولات یک تجارت به کسبوکار دیگر است.
مثال: یک شرکت تولیدی قطعات خودرو را در نظر بگیرید که محصولات خود را به یک کارخانه تولید خودرو عرضه میکند؛ به این نوع کسب و کار B2B گفته میشود.
C2B: شامل افرادی است که محصولات یا خدمات خود را به یک کسبوکار میفروشند.
مثال: اینفلوئنسرها یا وبلاگنویسان شبکههای اجتماعی با دریافت مبلغی از کسبوکارها برای آنها تبلیغ انجام میدهند.
C2C: شامل سایتهای آنلاینی است که به صاحبین کسبوکار اجازه میدهند بهصورت مستقیم محصولات خود را به دیگران ارائه کنند.
مثال: سایت دیوار یا باسلام نمونهای از C2C در ایران است.
B2A: شامل ارتباط بین سازمانهای خصوصی و سازمانهای دولتی است.
مثال: پرداخت مالیات شرکتها، جزو این دسته از کسبوکار B2A محسوب میشود.
G2C: به ارتباط بین دولت و مردم گفته میشود که شامل موسسات دولتی و خدمات اقتصادی که به شهروندان خدمات ارائه میدهند.
G2G: به ارتباط تجاری بین دولتها در زمینههای مختلف گفته میشود.
تجارت الکترونیک چیست؟
به همهی کسبوکارهایی که فرایند خرید و فروش را در بستر وب انجام میدهند، تجارت الکترونیک گفته میشود. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک، انجام فعالیتهای تجاری یک کسبوکار از طریق اینترنت است که شامل خرید و فروش محصولات، انجام معاملات پولی و… میشود.
اصلیترین موضوع در تجارت لکترونیک، وجود معاملات پولی بین خریدار و فروشنده است.
بهعنوان نمونههایی از تجارت الکترونیک، میتوان به خرده فروشیهای آنلاین همچون دیجیکالا و فروشندگان کالاهای دیجیتال مانند کتابهای الکترونیک و… اشاره کرد.
تفاوت بین کسبوکار الکترونیک و تجارت الکترونیک در چیست؟
حال که با مفهوم کلی این دو نوع کسب و کار آشنا شدیم، میتوانیم به مقایسه این دو باهم بپردازیم.
- کسبوکار الکترونیک لزوما به معاملات تجاری محدود نمیشود و معنای گستردهتر و پیچیدهتری از یک معامله آنلاین را در بردارد؛ در صورتی که تجارت الکترونیک، خرید و فروش و انجام معاملات پولی را در یک کسبوکار در بر میگیرد.
- تجارت الکترونیک، زیرمجموعهای از کسبوکار الکترونیک محسوب میشود و از طرفی مهمترین عضو این مجموعه به حساب میآید.
- یکی از ارکان اصلی در تجارت الکترونیک، اینترنت است؛ در صورتی که در کسبوکار الکترونیک، علاوه بر اینترنت میتوان از اینترانت، اکسترانت و شبکههایی که مخصوص خود آن سازمان طراحی شده استفاده کرد.
برای مثال شبکههای طراحی شده برای بانکها یک نمونه از کسبوکار الکترونیک است.
- در تجارت الکترونیک با داشتن یک وبسایت میتوانید کسبوکار خود را راهاندازی کنید، اما در کسبوکار الکترونیک، نیازمند یک سیستم با چندین وبسایت،ERP ، CRM هستید تا فرایندهای تجاری مختلف را بههم متصل کند.
صرفهجویی در زمان و هزینه
پیشرفت دنیای دیجیتال باعث کم شدن هزینهها و صرفهجویی در زمان شده است؛ دیگر نیازی نیست ساعتهای طولانی در صف بانک برای پرداخت قبوض و انتقال وجه منتظر بمانید و تنها با یک کلیک میتوانید به همهی کارهای بانکی خود رسیدگی کنید.
از طرفی شما با داشتن یک تجارت الکترونیک، دیگر نیازی به اجاره مغازه و صرف هزینههای اضافه برای کسب و کار خود ندارید.
محدودیت زمان و مکان مفهومی ندارد
در دنیای دیجیتال، محدودیت زمان و مکان معنی خود را از دست داده و شما در هر زمان از ساعات شبانهروز و در هر مکانی، قابلیت اداره کسب و کار خود را دارید.
دنیای دیجیتال با تمام پیچیدگیهای موجود، باعث تسهیل امور کسبوکارها شده است. با آگاهی از انواع مختلف کسبوکارها بهراحتی میتوانید آنها را ازهم تشخیص دهید و اگر قصد راهاندازی کار خود را دارید بهدرستی راهِ خود را پیدا کنید.