با راه‌اندازی سامانه مودیان، سازمان امور مالیاتی کشور بسیاری از صاحبان مشاغل حقیقی و شرکت‌های حقوقی را موظف به ثبت و ارسال صورت حساب در این سامانه نموده است. صورت حساب ها در سامانه مودیان دارای انواع مختلفی هستند و هر مودی باید برحسب نیاز و شرایط نسبت به تکمیل موارد ضروری اقدام کنند.

منظور از صورت حساب مالیاتی چیست؟

صورت حساب الکترونیکی یا فاکتور الکترونیکی در واقع تراکنش و معامله‌ای بین خریدار و فروشنده را نمایش می‌دهد که در آن اطلاعات دقیق و کامل از نوع معامله، مبلغ، شناسه یکتا و… درج می‌شود. با استفاده از انواع صورتحساب‌ ها در سامانه مودیان مالیاتی، علاوه‌بر ایجاد شفافیت، فرایندهای مرسوم نیز تسهیل شده و جلوی هرگونه سواستفاده و فرار مالیاتی گرفته خواهد شد.

از ابتدای سال 1402 تمامی مشمولین، موظف هستند تا نسبت به ثبت فاکتور الکترونیکی در سامانه مودیان اقدام کنند. از همین‌رو آشنایی با انواع صورت حساب ضروری است.

آشنایی با انواع صورت حساب ها در سامانه مودیان مالیاتی

انواع صورت حساب های موجود در سامانه مودیان به دو دسته الکترونیکی و غیر الکترونیکی تقسیم می‌شوند:

1-    صورت حساب های الکترونیکی سامانه مودیان

این دسته از صورت حساب ها اهمیت زیادی دارند، زیرا در سامانه مودیان اکثر فاکتورها به‌صورت الکترونیکی ثبت می‌شوند. هر صورت حساب الکترونیکی دارای یک شماره مالیاتی منحصربه‌فرد است که توسط سازمان امور مالیاتی اختصاص می‌یابد. صورت حساب های الکترونیکی در سامانه مودیان دارای انواع مختلفی هستند:

• صورت حساب الکترونیکی نوع اول

از مهمترین انواع صورت حساب ها در سامانه مودیان است که در آن اطلاعات خریدار و فروشنده درج می‌شود و امکان انجام معامله به‌صورت نقدی و غیرنقدی وجود دارد. با صورت حساب های الکترونیکی نوع اول، مالیات بر ارزش افزوده برای خریدار لحاظ خواهد شد. این نوع از صورت حساب ها دارای گونه‌های مختلف دیگری نیز هستند که امکان استفاده از آن‌ها وجود دارد:

1. صورت حساب الکترونیکی نوع اول فروش ارز؛
2. صورت حساب طلا، جواهر و پلاتین؛
3. صورت حساب قرارداد پیمانکاری؛
4. صورت حساب قبوض خدماتی؛
5. صورت حساب بلیط هواپیما؛
6. صورت حساب صادرات.

• صورت حساب الکترونیکی نوع دوم

اگر صورت حساب ها در سامانه مودیان مالیاتی به‌صورت نقدی پرداخت شود باید فاکتور نوع دوم لحاظ شود. در این نوع از صورت حساب ها، مالیات ارزش بر افزوده در نظر گرفته نمی‌شود.

• صورت حساب الکترونیکی نوع سوم

رسید، گزارش دستگاه‌های کارت‌خوان یا درگاه‌های آنلاین پرداخت که به سامانه مودیان متصل هستند، نوع سوم صورت حساب های الکترونیکی را تشکیل می‌دهند. این نوع صورت حساب ها در سامانه مودیان مالیاتی نیز مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی‌شوند.

• صورت حساب الکترونیکی فروش

این نوع از صورت حساب که در حقیقت فاکتور فروش در سامانه مودیان است، بلافاصله پس از هر معامله‌ای باید ثبت و به سامانه مودیان ارسال شود. همچنین باید یک نسخه چاپی از آن نیز توسط فروشنده به خریدار تحویل شود.

• صورت حساب اصلاحی از انواع صورت حساب ها در سامانه مودیان

در صورت حساب‌های چاپی به‌سادگی امکان اصلاح و تغییر وجود نداشت. به همین دلیل در صورت اشتباه در فاکتور، آن را باطل کرده و صورتحساب جدیدی را صادر می‌کردند. اما در صورت حساب های الکترونیکی به‌سادگی امکان اصلاح وجود دارد. در فاکتورهای اصلاحی باید اطلاعات قبلی در کنار اصلاحیه قرار گیرند تا کاملا شفاف باشند.

• صورت حساب الکترونیکی ابطالی

اگر معامله‌ای به هر دلیلی انجام نشود یا وجه فاکتور توسط خریدار پرداخت نشود باید صورت حساب الکترونیکی ابطالی برای آن صادر شود.

• صورت حساب الکترونیکی برگشت از فروش

یکی از صورت حساب ها در سامانه مودیان است که اگر بخشی از خدمات یا کالا فروخته شده توسط مشتری به فروشنده برگشت بخورد، صادر می‌شود. این نوع از صورت حساب برای فاکتور اصلی و همچنین فاکتور اصلاحی قابل صدور است.

2-    صورت حساب های غیرالکترونیکی

در کنار انواع صورت حساب های الکترونیکی که در سامانه مودیان ثبت می‌شود، صورت حساب های غیرالکترونیکی نیز صادر می‌شوند. صورت حساب های غیرالکترونیکی نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• صورت حساب غیرالکترونیکی مشاغل خاص

اینگونه از فاکتورها توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای برخی از مشاغل خاص صادر می‌شوند.

• صورت حساب غیرالکترونیکی شمس

این نوع به‌عنوان جایگزین صورت حساب ها در سامانه مودیان برای شرایطی محسوب می‌شوند که امکان دسترسی به سامانه آنلاین وجود ندارد. البته صورت حساب کاغذی شمس موقتی است و با برطرف شدن مشکل باید اطلاعات در سامانه مودیان ثبت گردد.

مزایای استفاده از صورت حساب ها در سامانه مودیان

استفاده از صورت حساب ها در سامانه‌های مالیاتی، مزایای مختلفی را برای مودیان و ادارات امور مالیاتی ایجاد می‌کند. برخی از این مزایا:

1. شفافیت: صورت حساب ها به افزایش شفافیت مالیاتی کمک زیادی می‌کنند؛
2. معاف شدن از جرایم مالیاتی: ثبت فاکتورهای الکترونیکی در سامانه مودیان موجب می‌شود تا تمامی جزئیات معاملات مشخص باشند و جلوی جرایم مالیاتی گرفته شود؛
3. عدم نیاز به ارسال دستی فاکتورها به اداره دارایی: صدور انواع صورت حساب ها در سامانه مودیان مالیاتی موجب می‌شود تا دیگر نیازی به بررسی دفاتر مالی توسط ممیزان نباشد؛
4. سادگی کار با سامانه مودیان: صدور صورت حساب در سامانه مودیان ساده است و دیگر نیازی به نگهداری اطلاعات معامله برای طولانی مدت وجود ندارد.

آشنایی با انواع صورت حساب ها در سامانه مودیان مالیاتی موجب خواهد شد تا هر مودی براساس شرایط، امکان صدور فاکتور متناسب با کسب و کارش را داشته باشد. شفافیت ایجاد شده با کمک این صورت‌حساب‌ها، جلوی فرار مالیاتی و ایجاد جرایم را خواهد گرفت.

اتصال رایگان نرم‌افزار هلو APEX به سامانه مودیان مالیاتی

گروه فناوری اطلاعات هلو که نرم‌افزارهای اختصاصی حسابداری را برای بیش از 150 صنف تولید می‌کند و اتصال رایگان به سامانه مودیان مالیاتی با نرم افزار هلو APEX را برای کاربران فراهم کرده است. در واقع کاربران هلو APEX می‌توانند با اختیار خودشان به سامانه مودیان مالیاتی به‌صورت رایگان متصل شوند و هر زمان که بخواهند می‌توانند صورت حساب‌های خود را به سامانه مودیان ارسال کنند.