کربوهیدرات‌ها به عنوان منبع انرژی و کالری برای بدن هستند که شامل سه دسته فیبر‌ها، قند‌ها و مواد نشاسته‌ای خواهند بود. انواع میوه، سبزیجات، غلات و حبوبات منابع کربوهیدراتی معرفی می‌شوند. رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات شامل محدود کردن مصرف کربوهیدرات‌ها است. به طور کلی، بسیاری از مردم رژیم‌های کم‌کربوهیدرات را راهی برای کاهش وزن می‌دانند. اما باید بدانید این رژیم غذایی در کنار فوایدش، می‌تواند عوارضی هم به دنبال داشته باشد. با ما تا ادامه این گزارش همراه باشید تا با رژیم کم‌کربوهیدرات، فواید و عوارض آن بیشتر آشنا شویم.
رژیم کم‌کربوهیدرات چیست؟
این نظریه که سطح پایین انسولین، متابولیسم شما را بهبود می‌بخشد و منجر به کاهش وزن می‌شود، اساس علمی رژیم کم‌کربوهیدرات است. پس از خوردن غذا، بدن شما کربوهیدرات‌ها را به مولکول‌های قند ساده‌ای به نام گلوکز تجزیه می‌کند. با افزایش سطح گلوکز در خون، پانکراس شما انسولین ترشح می‌کند، انسولین هورمونی است که سلول‌های بدن را وادار می‌کند تا گلوکز را برای تامین انرژی و دخیره‌سازی مصرف کنند.
زمانی که مصرف کربوهیدرات به شدت کم باشد – زیر 20 گرم در روز – و بدن شما گلوکز ذخیره شده‌ی بیشتری نداشته باشد، سطح انسولین شما کاهش می‌یابد. در این مرحله، بدن شما شروع به استفاده از چربی‌های بدن به عنوان منبع اصلی انرژی می‌کند. افرادی که رژیم کم کربوهیدرات دارند اغلب پروتئین و چربی‌های مفید را جایگزین کربوهیدرات‌ها می‌کنند تا چربی‌های اضافی بدن شروع به مصرف و به نوعی سوختن شوند.
فواید رژیم کم‌کربوهیدرات
- کاهش وزن: رژیم‌های غذایی با کربوهیدرات محدود، ممکن است به کاهش وزنِ کوتاه مدت کمک کند. به یاد داشته باشید برای کاهش وزن به صورت بلند مدت که توده‌های چربی نیز از بین روند، نیاز به رژیم کم‌کربوهیدرات بیشتر ۶ ماه است.
- کنترل دیابت نوع ۲: برای بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع 2، کنترل مصرف کربوهیدرات بخشی از زندگی روتین آن‌ها محسوب می‌شود. یک رژیم کم‌کربوهیدرات با کاهش قند خون همراه خواهد بود که تاثیر بسزایی در کنترل دیابت نوع ۲ خواهد داشت. طبق تحقیقات به عمل آمده، داشتن یک رژیم غذایی کم‌کربوهیدراتِ طولانی مد در کنترل و حتی درمان دیابت نوع ۲ بسیار موثر است.
- سلامت قلب و عروق: داشتن رژیم کم‌کربوهیدرات همواره به کاهش سطح کلسترول و چربی خون کمک می‌کند که این موضوع در سلامت قلب نقش موثر خواهد داشت. همچنین کاهش کلسترول خون با تعادل در فشار خون در ارتباط بوده که این مسئله نیز باعث سلامت هر چه بیشتر قلب می‌شود. فشار خون بالا همواره یکی از عارضه‌های مهم بوده که می‌تواند سلامت قلب را تهدید کند.
عوارض رژیم کم‌کربوهیدرات
کمبود مواد مغذی در بدن: برای دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز، داشتن یک رژیم غذایی سالم و متنوع بسیار مهم است. از آنجایی که رژیم‌های کم‌کربوهیدرات مصرف بسیاری از غذاها را محدود می‌کند، ممکن است مواد مغذی حیاتی را از دست بدهید. به یاد داشته باشید، برخی از رژیم‌های کم‌کربوهیدرات تنها تقریباً 44 درصد از نیازهای غذایی شما را برآورده می‌کنند. طبق مطالعات انجام شده، بین رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات و کاهش مصرف موادمعدنی و ویتامین‌های زیر ارتباط وجود دارد:
- ویتامین B1
- ویتامین سی
- فولات
- منیزیم
- کلسیم
- آهن
- ید
کاهش سلامت روده: یکی از عوارض مهم رژیم کم‌کربوهیدرات، تاثیر منفی آن بر سلامت روده‌ها و به نوعی دستگاه گوارش است. همان طور که می‌دانید، کربوهیدرات‌ها شامل فیبر‌ها نیز می‌شوند که به وفور در میوه، سبزیجات و حبوبات وجود دارند. با عدم مصرف مواد غذایی حاوی فیبر در روند هضم اختلال ایجاد شده و ممکن است فرد با عارضه‌هایی چون یبوست، اسهال، سوء‌هاضمه و… روبرو شود. از طرفی داشتن یک رژیم کم‌کربوهدرات با کاهش میکروب‌های مفید روده ارتباط مستقیم داشته که این موضوع نیز سلامت روده‌ها را دچار مشکل خواهد کرد.
پوکی استخوان: یکی از منابع کربوهیدراتی، انواع لبنیات است. افرادی که رژیم کم‌کربوهیدرات را دنبال می‌کنند، محدودیتی در مصرف لبنیات خواهند داشت. کاهش مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم چون لبنیات همواره باعث ایجاد عارضه‌هایی چون پوکی استخوان و کاهش سلامت دندان‌ها می‌شود.
سنگ کلیه، عدم تعادل در میزان اسید اوریک خون، ریزش مو، بوی بدن دهان، گرفتگی عضلات و… از دیگر عوارضی بوده که ممکن است با رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات با آن‌ها مواجه شوید.
اگر به دنبال یک رژیم کم‌کربوهیدرات یا همان رژیم کتوژنیک هستید، حتما با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا متوجه شوید آیا این رژیم برای شما مناسب است یا خیر. ما معتقدیم که خوردن به اندازه‌ی انواع سالم‌ترین غذاها، یکی از بهترین راه‌ها برای بهبود سلامت کلی بدن است. رژیم کم‌کربوهیدرات گرچه می‌تواند لاغر‌کننده باشد، اما همچنان مصرف طیف متنوعی از غذاهای سالم و غنی از مواد مغذی را محدود می‌کند.
