میگرن از بیماریهای شایع عصبی است که منجر به احساس درد شدید و تپش در یک طرف سر بیمار میشود و ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد. درمانهای فعلی تنها برای بعضی از بیماران میگرنی جواب میدهد. به همین دلیل اکثر بیمارانی که به این بیماری دچار میشوند بهدنبال راهی برای خلاصی از درد میگرن هستند. اخیرا دانشمندان به نوع جدیدی از درمان نوآورانه دست یافتهاند، که به زودی میتواند به میلیونها نفر که از بیماری میگرن رنج میبرند، در سراسر جهان کمک کند.
دستگاه CoolStat
دستگاهی که محققان مورد استفاده قرار دادهاند در واقع از سازوکاری برخوردار است که میتواند جریانی از هوا را برای خنککردن اعصاب پشت بینی ارسال کند و باعث تسکین درد میگرن شود، این دستگاه گاهی اوقات این کار را در عرض چند دقیقه انجام میدهد. این وسیله پزشکی که دستگاه تنظیمکننده حرارتی ترانسنازال (CoolStat) نام دارد، قادر است تا دستهای از اعصاب به نام گانگلیون اسفنوپالاتین یا SPG را خنک کند. کار اصلی دسته اعصاب SPG که در پشت بینی قرار دارد، ارسال سیگنالهای درد به مغز است. میتوان گفت که SPG در بسیاری از حملات میگرنی نقش دارد.
بسیاری از مبتلایان به میگرن که درمان فعلیشان علائم میگرن آنها را تسکین نمیبخشد، با استفاده از این روش درمانی جدید میتوانند بهبود یابند. آنا پیس، استادیار عصبشناسی در بیمارستان سلامت مانت ساینای، میگوید: «میگرن برای هر فردی بسیار منحصربهفرد است، بنابراین با اینکه ما در حال حاضر به بسیاری از درمانهای موثر میگرن دسترسی داریم، اما تعداد زیادی از بیماران هنوز ممکن است بهقدر کافی از دردهای میگرنی تسکین نیافته باشند.»
پزشکان برای افرادی که از دردهای شدید میگرنی رنج میبرند، میتوانند SPG را با تزریق یک داروی بیحسکننده از طریق بینی به اعصاب SPG، مسدود کنند. اما انجام این روش ریسکهایی هم دارد. خطراتی همچون خونریزی بینی، فشار خون پایین، حالت تهوع و سبکی سر، ممکن است بعد از انسداد SPG رخ دهند. در این روش تسکین درد موقتی است و در برخی موارد بیمار فقط برای چند هفته از شر درد خلاص میشود. با در نظر گرفتن این موضوع، متخصصان پزشکی در دانشگاه ایالتی میشیگان، کلینیک مایو اسکاتسدیل و موسسه علوم اعصاب سلامت اتریوم در شارلوت، کارولینای شمالی، آزمایشی را انجام دادند تا ببینند آیا خنککردن اعصاب SPG با دستگاه میتواند درد میگرن را بهسرعت و بهطور ایمن تسکین دهد یا خیر.
آنها 24 شرکتکننده مبتلا به میگرن مزمن را انتخاب کردند و به آنها گفته شد تا به محض احساس میگرن، (دورهای که گاهی اوقات مرحله پرودرم یا مرحله پیش از سردرد نامیده میشود) به یک مرکز پزشکی مشخص مراجعه کنند. سپس به هر یک از بیماران میگرنی یک درمان 15 دقیقهای با هوای خنک و خشک با استفاده از دستگاه CoolStat داده شد و پس از دو ساعت از شرکتکنندگان پرسیده شد که سطح درد میگرن آنها چطور تغییر کرده است. 88٪ از شرکتکنندگانی که 6 لیتر هوا در دقیقه دریافت کرده بودند، پس از 2 ساعت تسکین درد را گزارش کردند و 44٪ از آنها گزارش دادند که بهطور کامل از شر درد خلاص شدهاند.
در طی این آزمایش، آن شرکتکنندگانی که لیتر هوای بیشتری را در دقیقه دریافت کرده بودند، دردشان تسکین پیدا کرده بود، اما مشخص شد که در طول استفاده از روش CoolStat ناراحتی بیشتری نیز تجربه کرده بودند. پیس با اشاره به اینکه این روش میتواند علاوه بر دارو یا درمانهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد، گفت: «این درمان میتواند یک درمان نجاتدهندهی بالقوه مفید برای میگرن حاد باشد و بهنظر میرسد که ناراحتی ناشی از اعمال این روش به خوبی توسط بیماران قابل تحمل باشد.»
دکتر پیس افزود: «بهطور کلی بهمنظور دستیابی به تسکین و درمان مؤثر و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به میگرن، داشتن یک رویکرد چندوجهی برای مدیریت میگرن بسیار حائز اهمیت است.» نویسندگان این مطالعه که هنوز منتشر نشده است، مینویسند: «خنککردن قسمت ترانسنازال بینی با میزان جریان هوای پایینتر برای درمان حملات حاد میگرن موثر و قابل تحمل بوده است.» این تحقیق در شصت و پنجمین نشست علمی سالانه انجمن سردرد آمریکا ارائه شد.
علیرغم نتایج مثبت این مطالعه، برخی از کارشناسان این سوال را مطرح میکنند که آیا بیماران میگرن به زودی میتوانند از مزایای این درمان در دنیای واقعی استفاده کنند یا خیر؟ اندرو داوسون، سرپرست بالینی در بیمارستان NHS East Kentو خدمات Bromley Headache در بریتانیا میگوید: «نتایج این آزمایش دلگرمکننده هستند و این روش یک رویکرد ساده با پتانسیل کم برای عوارض جانبی ناخواسته است.» داوسون افزود: «اما در حال حاضر، تعداد بیمارانی که روی آنها آزمایش شده است برای اثبات اثر آن بسیار کم است.»
به گفته کلینیک کلیولند، میگرن، یک اختلال عصبی رایج است که باعث ایجاد سردرد ضرباندار یا تپشدار، معمولا در یک طرف سر بیمار میشود. درد بیماران میگرنی اغلب با فعالیت بدنی، نور، صدا یا بو بدتر میشود و برخی از میگرنها چند ساعت طول میکشند. اما بعضی دیگر میتوانند برای روزها ادامه داشته باشند. حدود 12 درصد از آمریکاییها به این اختلال مبتلا هستند و تحقیقات نشان میدهد که این بیماری ششمین بیماری ناتوانکننده در جهان محسوب میشود. تا زمان اثبات موثر بودن این دستگاه در درمان و تسکین درد بیماران میگرنی، به بیماران میگرنی توصیه میشود تا علاوه بر استفاده از درمانهای دارویی، مانند داروهای بدون نسخه و داروهای تجویزی از جمله داروهای ضدافسردگی، مسدودکنندههای بتا و استروئیدها، از روشهای درمانی دیگر شامل بیوفیدبک، یوگا، ماساژ و مدیتیشن، نیز برای کاهش درد خود غافل نشوند.